मोबाईलच्या नादाने उध्वस्त आयुष्य; खापरखेड्यात आठवीत शिकणाऱ्या मुलीची आत्महत्या, परिसरात खळबळ

 

खापरखेडा  (Khaparkheda) परिसरात शुक्रवारी घडलेल्या एका हृदयद्रावक प्रसंगाने सर्वत्र हळहळ व्यक्त केली जात आहे. केवळ मोबाईल फोन मिळाला नाही, या कारणावरून १३ वर्षीय आठवीत शिकणाऱ्या मुलीने गळफास घेऊन आत्महत्या केल्याची घटना उघडकीस आली. या घटनेने कुटुंबीयांसह समाजात प्रचंड दु:ख व चिंता निर्माण झाली आहे.

 

लॉकडाउननंतर मोबाईल मुलांच्या दैनंदिन जीवनाचा केंद्रबिंदू बनला आहे. अभ्यासानंतरही गेम्स, रील्स, सोशल मीडिया आणि चॅटिंगमध्ये रमण्याची बालकांची प्रवृत्ती वाढत चालली आहे. हाच वाढता स्क्रीन टाईम आता मानसिक आरोग्यावर गंभीर परिणाम करत असल्याची नोंद तज्ज्ञ घेऊ लागले आहेत.

 

मनोरोग तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, भावनिक अपरिपक्वता, राग नियंत्रणाचा अभाव आणि सतत उत्तेजना मिळावी ही इच्छा मुलांना अत्यंत संवेदनशील बनवत आहे. मोबाईल न दिल्यास किंवा एखादी गोष्ट मनासारखी न झाल्यास त्यांची प्रतिक्रिया झपाट्याने उग्र रूप घेऊ लागली आहे.

 

डॉ. अभिषेक सोमानी सांगतात, “आजची पिढी त्वरित समाधान शोधते. ‘नाही’ हा शब्द त्यांना सहन होत नाही. सोशल मीडियावरील तुलना, गेमिंगची स्पर्धा आणि आभासी जगातील आकर्षण मुलांच्या मनावर जबरदस्त दडपण निर्माण करते.”

 

– अचानक वाढलेली चिडचिड

– झोपेतील बिघाड

– अभ्यासापासून उदासीनता

– मित्रांपासून दुरावा

– तासन्‌तास स्क्रीनसमोर बसणे

 

ही लक्षणे पालकांसाठी धोक्याची घंटा आहेत. अशा वेळी मुलांशी संवाद साधणे, त्यांच्या भावनिक गरजा समजून घेणे, आणि वेळेवर तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे आवश्यक ठरते.

 

कडक मनाई करण्यापेक्षा मोबाईलच्या मर्यादा मुलांना समजावून देणे, घरात संवाद, खेळ, वाचन आणि सामायिक उपक्रम वाढवणे—हे उपाय मानसिक ताण कमी करण्यात मदत करू शकतात. काउन्सेलिंगही आजच्या काळाची महत्त्वाची गरज असून त्याबाबतची हिचकिचाट टाळण्याचे आवाहन तज्ज्ञ करतात.

 

खापरखेड्यातील हा प्रकार केवळ एका घरावर ओढवलेले दु:ख नाही; तर संपूर्ण समाजाला मिळालेला गंभीर संदेश आहे. मोबाईलचे वाढते व्यसन मुलांच्या मानसिक जडणघडणीवर किती खोल परिणाम करू शकते, याची जाणीव आता प्रत्येक पालकाला व्हावी, अशी भावना सर्वत्र व्यक्त होत आहे.