नाताळचा जल्लोष : प्रेम, शांतता आणि मानवतेचा संदेश देणारा पवित्र सण
Total Views |
नाताळ (Christmas) हा ख्रिस्ती धर्मीयांचा प्रमुख आणि पवित्र सण असून तो भारतासह संपूर्ण जगात मोठ्या श्रद्धा, आनंद आणि उत्साहात साजरा केला जातो. दरवर्षी २५ डिसेंबर रोजी साजरा होणारा हा दिवस येशू ख्रिस्त यांच्या जन्मस्मरणासाठी समर्पित आहे. मानवतेला प्रेम, क्षमा, त्याग आणि शांततेचा मार्ग दाखवणारे येशू ख्रिस्त आजही कोट्यवधी लोकांसाठी प्रेरणास्थान आहेत. धार्मिक मान्यतेनुसार त्यांचा जन्म बेथलेहेम येथे झाला.
‘ख्रिसमस’ म्हणजे ‘क्राइस्टचा मास’—येशू ख्रिस्तांच्या जन्माच्या आनंदात सामूहिक प्रार्थना आणि उपासना करण्याचा हा पवित्र दिवस मानला जातो. ख्रिस्ती कालगणनेनुसार नाताळची तारीख निश्चित असल्याने हा सण दरवर्षी २५ डिसेंबरलाच साजरा केला जातो.
नाताळच्या स्वागतासाठी ख्रिस्ती समाजात काही दिवस आधीपासूनच तयारीला सुरुवात होते. घरांची स्वच्छता, आकर्षक सजावट, रंगीबेरंगी रोषणाई, नवीन कपड्यांची खरेदी तसेच पारंपरिक गोड पदार्थांची तयारी केली जाते. २४ डिसेंबरच्या मध्यरात्री चर्चमध्ये विशेष प्रार्थना आणि पवित्र मिस्से घेतल्या जातात. या प्रार्थनांमधून शांतता, बंधुभाव आणि मानवकल्याणाची कामना केली जाते.
२५ डिसेंबर रोजी चर्चमध्ये कॅरॉल्सचे गायन, धार्मिक विधी आणि विशेष प्रार्थनांचे आयोजन केले जाते. नाताळनिमित्त ख्रिस्ती बांधव नव्या पोशाखात चर्चमध्ये उपस्थित राहून एकमेकांना शुभेच्छा देतात आणि आनंद साजरा करतात. या काळात चर्च, घरे आणि बाजारपेठा रोषणाईने उजळून निघतात.
ख्रिसमस ट्रीची सजावट हा नाताळ सणाचा अविभाज्य भाग आहे. लहान मुलांसाठी सांता क्लॉज—मराठीत ‘नाताळबाबा’—हे खास आकर्षण ठरते. तो भेटवस्तू देतो अशी समजूत असल्याने मुलांमध्ये या सणाची उत्सुकता विशेष असते.
नाताळच्या दिवशी काही भाविक उपवास पाळतात, तर अनेक घरांमध्ये केक, चॉकलेट, बिस्किटे आणि विविध पारंपरिक पदार्थ बनवले जातात. ग्रामीण आणि आदिवासी भागातील ख्रिस्ती बांधव स्थानिक परंपरेनुसार नाताळ साजरा करतात. तांदळाच्या रव्याचे केक, केळी तसेच स्थानिक खाद्यपदार्थ त्यांच्या जेवणाचा भाग असतात. दक्षिण भारतातील काही भागांत ‘पायसम’ हा गोड पदार्थ करून नाताळ साजरा केला जातो.
परंपरेला मानणाऱ्या ख्रिस्ती समाजासाठी नाताळ हा केवळ उत्सव नसून आत्मचिंतन, प्रार्थना आणि शुद्धीकरणाचा काळ मानला जातो. रोमन कॅथोलिक संप्रदायात १ ते २५ डिसेंबरदरम्यान संयम, साधेपणा आणि आध्यात्मिक तयारीवर भर दिला जातो.
विविध संस्कृती, श्रद्धा आणि परंपरांचा संगम असलेला नाताळ सण समाजात प्रेम, शांतता आणि बंधुभावाचा संदेश देतो.
धार्मिकतेच्या पलीकडे जाऊन मानवतेची आठवण करून देणारा हा सण आजच्या तणावपूर्ण काळात सामाजिक सलोखा आणि सद्भावना वाढवण्याचा संदेश देतो.
