दोन वर्षांखालील लहान बालकांना कफ सिरप देऊ नका, केंद्र सरकारचा सल्ला

 

 Image Source:(Internet)

केंद्र सरकारने सर्व राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांना एक महत्त्वाची सूचना जारी केली आहे. यात दोन वर्षांखालील मुलांना खोकला आणि सर्दीवरील औषधं कफ सिरप (Cough syrup) देऊ नयेत, असा स्पष्ट सल्ला देण्यात आला आहे. आरोग्य सेवा महानिदेशालयाने (DGHS) ही सूचना जारी केली असून, अलीकडे मध्य प्रदेशात कथित दूषित कफ सिरपमुळे झालेल्या बालमृत्यूच्या बातम्यांच्या पार्श्वभूमीवर हा निर्णय घेण्यात आला आहे.

 

दरम्यान, केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने स्पष्ट केले आहे की मध्य प्रदेशात तपासण्यात आलेल्या कोणत्याही कफ सिरपच्या नमुन्यात डायथिलीन ग्लायकॉल (DEG) किंवा एथिलीन ग्लायकॉल (EG) हे घातक रसायन आढळले नाही. हे दोन्ही रसायन मूत्रपिंडांना गंभीर हानी पोहोचवू शकतात.

 

DGHS ने आपल्या सल्ल्यात म्हटलं आहे की साधारणपणे पाच वर्षांखालील मुलांना कफ सिरप देण्याची शिफारस केली जात नाही. वृद्ध आणि अशक्त रुग्णांसाठीही अशा औषधांचा वापर डॉक्टरांच्या देखरेखीखाली, योग्य डोस आणि वैद्यकीय मूल्यांकनानंतरच करावा.

 

DGHSच्या डॉ. सुनीता शर्मा यांनी जारी केलेल्या या परिपत्रकात म्हटलं आहे की पालकांनी डॉक्टरांच्या सल्ल्याचे काटेकोर पालन करावे. मुलांसाठी कफ सिरपचा वापर केवळ अत्यावश्यक परिस्थितीतच करावा, असा सल्ला देण्यात आला आहे.

 

या सल्ल्यात म्हटलं आहे की बहुतांश वेळा मुलांमध्ये होणारा सामान्य खोकला आणि सर्दी हा औषधांशिवाय आपोआप बरा होतो. त्यामुळे विनाकारण सिरप देण्याचे टाळावे. तसेच आरोग्य संस्थांना प्रमाणित आणि दर्जेदार औषध उत्पादनेच खरेदी व वितरित करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.

 

केंद्र सरकारने सर्व राज्यांतील आणि केंद्रशासित प्रदेशांतील आरोग्य विभाग, जिल्हा आरोग्य प्राधिकरणे आणि वैद्यकीय संस्था यांना हा सल्ला तातडीने अंमलात आणण्यास सांगितले आहे. तसेच ही सूचना सरकारी आणि खासगी रुग्णालये, प्राथमिक व समुदाय आरोग्य केंद्रांपर्यंत पोहोचवावी, असेही सांगण्यात आले आहे.

 

मध्य प्रदेशात बालमृत्यूच्या बातम्यांनंतर आरोग्य मंत्रालयाच्या संयुक्त पथकाने — ज्यात NCDC, NIV आणि CDSCO चे अधिकारी सहभागी होते — विविध कफ सिरपचे नमुने गोळा केले. तपासणीत कोणत्याही नमुन्यात DEG किंवा EG आढळले नाही, हे स्पष्ट झाले.

 

राजस्थानमधील अशाच घटनांच्या चौकशीतही मंत्रालयाने स्पष्ट केले की संबंधित सिरपमध्ये प्रोपिलीन ग्लायकॉल आढळले नाही, जे DEG/EG दूषितीकरणाचे संभाव्य कारण ठरू शकते.

 

दरम्यान केंद्र सरकारने दोन वर्षांखालील मुलांना कफ सिरप देऊ नये, असा इशारा दिला आहे. या वयात बहुतांश खोकला-जुकाम औषधांशिवाय बरा होतो, परंतु चुकीच्या औषधामुळे जीवावर बेतू शकते, असे आरोग्य मंत्रालयाचे म्हणणे आहे.